ที่พักในญี่ปุ่น สำหรับนักศึกษาต่างชาตินั้น อาจจะแบ่งได้เป็น 2 ลักษณะใหญ่ ๆ คือ
- ที่พักในญี่ปุ่น สำหรับนักศึกษาต่างชาติ ซึ่งเป็นของสถาบันการศึกษา เช่น หอพักของมหาวิทยาลัย โรงเรียน , ที่พักซึ่งจัดโดยรัฐบาลหรือองค์กรที่ไม่แสวงหาผลกำไร เช่น หอพักของรัฐบาลส่วนท้องถิ่น , หอพักบริษัทเอกชนห้องพักแบบนี้ ส่วนใหญ่จะมีเฟอร์นิเจอร์เรียบร้อยแล้ว แต่ห้องพักเหล่านี้จะมีจำนวนค่อนข้างจำกัด จึงรับนักศึกษาได้น้อย ต้องมีการสมัครขอเข้าพัก หรือจองล่วงหน้า นักศึกษาต่างชาติส่วนใหญ่จึงต้องพักในที่พักเอกชนหรืออพาร์ทเมนท์
- ที่พักเอกชน เช่น อพาร์ทเมนท์ , แมนชั่น , ห้องเช่า ซึ่งดำเนินการโดยเอกชน ที่พักอาศัยในญี่ปุ่นนั้น ไม่อาจกล่าวได้ว่าอยู่ในระดับที่ดีนัก ห้องมักจะคับแคบ แต่ค่าเช่าแพงมาก โดยเฉพาะในเขตโตเกียว หรือใจกลางเมืองใหญ่ ๆค่าเช่าก็จะแตกต่างกันไปแล้วแต่พื้นที่ ในเมืองใหญ่ ๆ หรือต่างจังหวัด ความเก่า ความใหม่ของตัวตึก ขนาดของห้องพัก สิ่งอำนวยความสะดวกภายในห้อง และระยะห่างจากใจกลางเมือง เช่น
ราคาห้องพักในตัวเมือง ห้องขนาด 6 เสื่อ ( 9.7 ตารางเมตร )
| ลักษณะห้อง | ราคา |
|---|---|
| ห้องสุขารวม | ไม่เกิน 40,000 เยน |
| มีครัวและห้องสุขา | ประมาณ 60,000 เยน |
| มีห้องครัว , ห้องน้ำ และห้องสุขา | ประมาณ 80,000 เยน |
การหาที่พัก
การหา ที่พักในญี่ปุ่น นั้นไม่ใช่เรื่องง่าย โดยเฉพาะในเมืองใหญ่ ๆ แต่ก็ไม่ใช่เรื่องยากจนเกินไป
เมื่อต้องหาที่พักด้วยตนเอง นักศึกษาสามารถทำได้โดยวิธีดังต่อไปนี้
- ปรึกษากับหน่วยงานที่รับผิดชอบของโรงเรียนหรือมหาวิทยาลัยที่ตนเรียนอยู่ โดยปกติแล้วสถานศึกษาจะมีข้อมูลเกี่ยวกับที่พัก เพื่ออำนวยความสะดวกสำหรับนักศึกษา
- ติดต่อผ่านนายหน้าจัดหาบ้านเช่า ( Fudosan ) ร้านนายหน้าจัดหาบ้านเช่าจะมีอยู่มากมายหาได้ไม่ยาก โดยเฉพาะบริเวณสถานีรถไฟ สังเกตุจากที่หน้ากระจกร้านจะมีป้ายติดประกาศบ้านเช่า , ห้องเช่าต่าง ๆ ไว้ให้ลูกค้าที่ผ่านไปมาได้แวะดูหากสนใจที่ไหนก็สามารถสอบถามรายละเอียดเพิ่มเติม ซึ่งก่อนอื่นนักศึกษาควรจะบอกความต้องการของตนว่า ต้องการห้องแบบไหน อยู่ในบริเวณใดและงบประมาณที่ตั้งไว้ประมาณเท่าไร เพื่อให้ทางนายหน้าแนะนำห้องเช่าให้สอดคล้องตามความต้องการ
หลังจากเลือกดูจากเอกสารข้อมูลแล้ว เมื่อนักศึกษาพึงพอใจแห่งไหน ก็ให้ทางนายหน้าพาไปดูสถานที่จริง หากมีข้อสงสัยอะไรก็ควรจะถามนายหน้าให้เข้าใจ ถ้าไม่ถูกใจก็สามารถปฏิเสธได้ ทางร้านไม่คิดค่าพาไปชม แต่ถ้าตกลงใจจะเช่าห้องที่ทางนายหน้าแนะนำแล้ว ก็ต้องจ่ายเงินสำหรับค่านายหน้าด้วย - ดูจากนิตยสารข่าวสารบ้านเช่า และห้องเช่าที่วางขายตามแผงหนังสือและร้านหนังสือ
ข้อควรรู้เกี่ยวกับการหาที่พัก
- ขนาดของห้องพักในญี่ปุ่นนั้น จะเรียกตามขนาดของจำนวนเสื่อตาตามิ (1 ผืน = 1.8 ม. X 90 ซม.) ถึงแม้ว่าในความเป็นจริง ห้องนั้นจะไม่ได้ปูด้วยเสื่อตาตามิก็ตาม เช่นห้องขนาด 6 เสื่อ ( ประมาณ 9.7 ตารางเมตร ) , ห้องขนาด 10 เสื่อ ( ประมาณ 16 ตารางเมตร ) เป็นต้น
- ปกติแล้วห้องพักให้เช่าในญี่ปุ่นนั้น จะเป็นห้องโล่ง ๆ ไม่มีเฟอร์นิเจอร์ นักศึกษาจะต้องคำนึงถึงค่าใช้จ่ายในการซื้อที่นอนแบบญี่ปุ่น (ฟุตอง) , ผ้าห่ม , หมอน ซึ่งจะตกประมาณ 50,000 เยนเป็นอย่างต่ำ โต๊ะประมาณ 5,000 เยน รวมถึงเครื่องใช้ไม้สอยที่จำเป็นในการใช้ชีวิตประจำวันของตนเองด้วย
- ในการเช่าห้องพักนั้น นอกจากค่าเช่าแล้ว ยังมีค่าธรรมเนียม เงินกินเปล่า ค่ามัดจำต่าง ๆ ที่จะต้องชำระอีกมากมาย รวมแล้วจำเป็นจะต้องมีเงินประมาณ 5 – 6 เท่าของราคาค่าเช่า ที่จะต้องชำระครั้งแรกเมื่อเข้าพัก ฉะนั้นนักศึกษาจะต้องคำนวนงบประมาณล่วงหน้าให้ดี
- หากคุณพูดภาษาญี่ปุ่นไม่คล่อง ควรจะพาเพื่อนชาวญี่ปุ่น หรือคนที่พูดภาษาญี่ปุ่นได้ดีไปด้วย เพื่อให้การซักถาม หรือการเจรจาต่อรองเป็นไปอย่างราบรื่น
- ร้านนายหน้าจัดหาที่พัก และบ้านเช่าบางแห่ง อาจไม่รับบริการให้กับคนต่างชาติ แต่อย่าเพิ่งท้อใจ เพราะในความเป็นจริงแล้ว แม้แต่คนญี่ปุ่นเอง ก็ประสบกับเงื่อนไขที่ยากลำบากในการหาบ้านเช่าเช่นเดียวกัน\
การทำสัญญาเช่า
- เมื่อตัดสินใจจะเข้าพักอาศัยในที่ใดที่หนึ่งแล้ว ก็จะต้องมีการทำสัญญาเช่า ซึ่งจะระบุเงื่อนไขต่าง ๆ ในการชำระเงิน ระยะเวลาในการเช่า และกฎระเบียบต่าง ๆ ที่พึงปฏิบัติเมื่อเข้าอยู่อาศัย ใบสัญญาเช่านี้จะระบุข้อความที่สำคัญไว้ทุกอย่าง ซึ่งต้องทำความเข้าใจกับเนื้อหาให้ดีก่อนที่จะเซ็นต์ชื่อหรือประทับตราลงในสัญญา และต้องเก็บรักษาใบสัญญานี้ไว้ให้ดีจนกว่าจะถึงเวลาเลิกสัญญา
- ในการทำสัญญา ก็จะมีเงินที่จะต้องจ่ายได้แก่
เงินค่าเช่า ( ยะจิง )
คือค่าเช่าห้องเป็นเวลา 1 เดือน โดยปกติแล้วเป็นการชำระล่วงหน้า เงินค่าเช่าของเดือนถัดไป จะต้องจ่ายภายในสิ้นเดือนนี้
เงินกินเปล่า ( เรคิง )
เป็นเงินค่าธรรมเนียมประเภทหนึ่งที่ต้องจ่ายให้เจ้าของบ้านเวลาที่จะเช่าห้อง โดยปกติคิดเป็นเงิน 1 ถึง 2 เท่าของค่าเช่าห้อง เงินนี้จะไม่ได้รับคืน
เงินมัดจำ ( ชิกิคิง )
เป็นเงินที่เจ้าของบ้านจะเก็บไว้เพื่อเป็นเงินประกัน ในกรณีที่ผู้เช่าค้างจ่ายค่าเช่า หรือทำความเสียหายให้แก่ห้องเช่า โดยปกติคิดเป็นเงิน 1 ถึง 2 เท่าของค่าเช่าห้อง เวลาที่ย้ายออก ผู้เช่าจะได้รับเงินก้อนนี้คืน ( ถ้ามีเหลือ ) หลังจากที่หักค่าซ่อมแซมห้องแล้ว
ค่าบำรุงจิปาถะ ( เคียวเอคิคิง )
คือเงินค่าใช้จ่ายในการบำรุงรักษาของส่วนรวม เช่น บริเวณบันได ทางเดิน ห้องน้ำที่ใช้รวม ฯลฯ เป็นรายเดือน
ค่านายหน้า ( จูไกเทซือเรียว )
ในกรณีที่ติดต่อเช่าบ้านโดยผ่านร้านนายหน้าจัดหาบ้านเช่า ก็จะต้องจ่ายเงินค่าธรรมเนียมนี้ให้แก่ร้านนายหน้า โดยปกติจะคิดเป็นเงินเท่ากับค่าเช่าห้อง 1 เดือน
- เวลาทำสัญญาเช่านั้น จำเป็นที่จะต้องมีผู้ค้ำประกันเป็นชาวญี่ปุ่น แม้ว่าผู้เช่าจะเป็นชาวญี่ปุ่นเองก็ต้องมีผู้ค้ำประกันเช่นเดียวกัน เวลาที่เกิดเหตุอะไรขึ้น ไม่ว่าผู้เช่าจะทำความเสียหายให้แก่บ้านเช่า หรือไม่มีเงินชำระค่าเช่า ฯลฯ ผู้ค้ำประกันจะต้องเป็นผู้รับผิดชอบทั้งหมดแทนตัวผู้เข้าอยู่อาศัย ( ในกรณีนักเรียนต่างชาติที่หาผู้ค้ำประกันชาวญี่ปุ่นไม่ได้ จะมีระบบการชำระเงินเพิ่มเติมให้บริษัทนายหน้าเป็นผู้ค้ำประกันให้ )
- ผู้ที่พักอาศัยในอพาร์ทเมนท์นั้น จะต้องเป็นคนที่มีชื่ออยู่ในสัญญาเช่าเท่านั้น หากจะมีบุคคลอื่นเข้ามาพักอาศัยอยู่ด้วย จะต้องแจ้งหรือขออนุญาตจากเจ้าของบ้านล่วงหน้าก่อน มิฉะนั้น อาจถือว่าเป็นการทำผิดสัญญาได้ ในกรณีที่จะมีผู้อื่นมาพักด้วยแบบชั่วคราว ก็ควรจะแจ้งให้เจ้าของบ้านทราบด้วยเช่นกัน
- หากจะมีการเปลี่ยนแปลงปรับปรุง หรือแต่งเติมห้องพักใหม่ จะต้องแจ้งหรือขออนุญาตจากเจ้าของบ้านด้วย ไม่ควรทำโดยพลการ เพราะอาจจะก่อให้เกิดปัญหาตามมาภายหลังได้
- ปกติแล้วในการย้ายออกจากที่พักที่เช่าอยู่ จะต้องแจ้งให้เจ้าของบ้านทราบล่วงหน้า 1 เดือน ถ้าย้ายออกโดยไม่แจ้งล่วงหน้า โดยเฉพาะในกรณีที่สัญญาเช่ายังไม่หมด คุณอาจจะต้องถูกเรียกเก็บค่าเช่าบ้านอีกหนึ่งเดือนก็เป็นได้
- ในการย้ายออกจากห้องพัก ก็เป็นหน้าที่ของผู้เช่าที่จะต้องจัดการห้องพักให้อยู่ในสภาพเดิม ไม่ทิ้งขยะหรือสิ่งของที่ตนเองไม่ต้องการไว้รกรุงรัง รวมถึงจัดการชำระค่าใช้จ่ายและแจ้งยุติการใช้สาธารณูปโภค ไม่ว่าจะเป็นไฟฟ้า ประปา แก๊ส โทรศัพท์ให้เรียบร้อย
มารยาทในที่พัก
- เมื่อย้ายเข้าที่พักใหม่ คนญี่ปุ่นมีธรรมเนียมที่จะไปเยี่ยมเยียนเพื่อนบ้านข้างเคียง เพื่อแนะนำตัวเอง ฝากเนื้อฝากตัว โดยมีของที่ระลึกเล็ก ๆ น้อย ๆ ติดไม้ติดมือไปด้วย แม้ว่าในปัจจุบัน หนุ่มสาวรุ่นใหม่อาจไม่ค่อยทำกันสักเท่าไหร่ แต่ธรรมเนียมเช่นนี้ก็เป็นสิ่งที่ดีสำหรับตัวนักศึกษาเอง อย่างน้อยก็ทำให้ได้รู้จักเพื่อนห้องข้างเคียง เผื่อมีอะไรก็ขอคำแนะนำได้บ้าง
- ที่พักบางแห่งอาจต้องใช้ครัว หรือห้องน้ำร่วมกัน ก็ควรจะต้องคำนึงถึงผู้อื่นด้วย ไม่ควรใช้นานจนเกินไป หลังจากใช้งานแล้วก็ต้องทำความสะอาดให้เรียบร้อย
- หลีกเลี่ยงการทำความสะอาดหรือซักผ้าเวลาเช้าตรู่หรือดึกดื่น เครื่องดูดฝุ่นและเครื่องซักผ้าทำให้เกิดเสียงดัง รบกวนเพื่อนข้างห้องได้ ดังนั้นจึงควรจัดการให้เรียบร้อยในช่วง 8 โมงเช้าถึง 3 ทุ่ม
- อย่าส่งเสียงดังในบริเวณส่วนกลางที่ใช้ร่วมกัน เช่นตามทางเดินอาคาร ลิฟท์ หรือบันได หรือแม้แต่ในห้องพัก โดยเฉพาะถ้ามีเพื่อนมาเยี่ยมเยียน ก็ต้องระวังไม่ส่งเสียงเอะอะดังจนเกินไป
อ่านเรื่องเพิ่มเติม >> เรียนต่อที่ญี่ปุ่น หาที่พักแบบไหนดี?
