อาจารย์บุญชู ปรมาจารย์ ล่ามญี่ปุ่น กับประสบการณ์ทำงานมากกว่า 30 ปี
อาจารย์บุญชู ตันติรัตนสุนทร
ประธานชมรมล่ามและนักแปลภาษาญี่ปุ่น
รางวัลสุรินทราชา ล่ามดีเด่น ปี2560 จากสมาคมนักแปลและล่ามแห่งประเทศไทย
อาจารย์ประจำ หลักสูตรบริหารธุรกิจมหาบัณฑิต สาขาบริหารธุรกิจญี่ปุ่น (MBJ) สถาบันเทคโนโลยีไทย-ญี่ปุ่น
มีประสบการณ์ในฐานะล่าม, นักแปลและผู้เชี่ยวชาญพิเศษทั้งในและต่างประเทศ มากกว่า 30 ปี
Q : อะไรเป็นจุดเริ่มต้นที่ทำให้อาจารย์ริเริ่มก่อตั้งชมรมล่ามขึ้นมาคะ?
เพราะว่า ชอบและรัก อาชีพล่ามครับ ไม่มีใครเข้าใจล่ามนอกจากคนทำงานล่ามด้วยกันเอง เป็นงานที่แปลก เพราะความสำเร็จ ของการทำงานรับรู้ได้ด้วยตนเอง เป็นงานที่ไม่เด่น ไม่ดังแต่สำคัญ
ในสังคมไทยยังไม่เข้าใจในอาชีพนี้ คนทำงานล่ามไม่มีโอกาสได้แลกเปลี่ยนประสบการณ์ มีแต่ข้อมูลการหางานล่าม แต่ไม่มีโอกาสฝึกฝน พัฒนา หรือสร้างเครือข่ายกัน
จุดเริ่มต้นเกิดจากที่ตนเองเคยประสบปัญหาและมีวิธีการแก้ไข ที่เอาตัวรอดมาได้ และเห็นล่ามคนอื่นเวลาทำงานร่วมกัน มานาน (นานมาก.. เกิน 30 ปี) เมื่อมีโอกาสสอน/อบรม การเป็นล่าม มา 12 ปี ทำให้รู้ว่า ล่ามญี่ปุ่นต้องมีสถานที่ที่เขาสามารถมาระบาย มาแลกเปลี่ยน มาฝึกฝน มาสร้างเครือข่าย มาหามุมมองใหม่ๆ และทำได้โดยการมาร่วมเป็นสมาชิกชมรม
ชมรมที่มีแต่คนหัวอกเดียวกัน และ สามารถทำให้หายใจคล่องขึ้น ว่ายน้ำ ดำน้ำเก่งขึ้น ได้…
Q : คนจะเป็นล่ามที่ดีได้ต้องเป็นอย่างไรคะ?
ล่ามไม่เหมือนกับนักแปล เพราะต้องเจอผู้คนมากมาย ต้องชอบพูด มีความอยาก มีพลัง มีความสามารถ ในการแปล
..ล่ามที่ดี กับล่ามที่เก่ง ไม่เหมือนกัน .. ล่ามที่ดีคือ แปลได้ถูกต้อง เป็นกลาง แปลตรงเท่านั้น แต่ล่ามเก่งต้องมีลีลา มีความสามารถในการสร้างบรรยากาศ ทั้งรูปแบบประโยค น้ำเสียง ลีลา มาด
ล่ามต้องเป็นทั้งสองอย่างคือเป็นล่ามที่ดี และล่ามที่เก่งได้ และเลือกที่จะเป็นในเวลาที่เหมาะสม จึงเป็นล่ามที่ดีได้ คนที่จะเป็นล่ามที่ดีคือคนที่เข้าใจเรื่องเหล่านี้และรู้วิธี รู้การปรับ รู้การนำสติปัญญา ความสามารถของตนเองออกมาใช้ในการทำงานแปล และรู้วิธีในการฝึกทักษะ รวมถึง ความอุตสาหะหมั่นฝึกฝน
Q : ปัญหาที่คนเป็นล่ามพบเจอบ่อยครั้งมีอะไรบ้างคะ แล้วจะสามารถรับมือกับปัญหาเหล่านั้นได้อย่างไร?
ปัญหาที่เกิดจากการทำงานล่ามแบ่งออกเป็น 4 หมวด คือ
1. ปัญหาจากตัวเอง
ไม่รู้ศัพท์ ลืม จำผิด เข้าใจผิด ฟังไม่ออก ความสามารถของภาษา ..โครงสร้างประโยคผิด จับความผิด เป็นต้น
2. ปัญหาจากผู้พูด
ช้าเกิน เร็วเกิน เบาเกิน กำกวม ภาษาท้องถิ่น วกวน พูดไม่รู้เรื่อง(ทั้งเจตนาและไม่เจตนา) มีอารมณ์ ตั้งใจกลบเกลื่อน แสดงอาการไม่ไว้วางใจ ดูถูก เป็นต้น
3. และปัญหาจากบุคคลที่ 3 หรือสิ่งอื่น
ที่นั่ง อุปกรณ์ ความกดดันต่างๆ (หาว่าแปลผิด โดนแทรก ก่อกวน)
4. อื่นๆ
เช่น เป็นปัญหาเกิดร่วมจาก 1-3 เช่น พูดยาวจดไม่ทันฟังไม่ได้ แต่ถามหรือขอให้พูดอีกครั้ง ทำให้เกิดปัญหาขึ้น หรือ การลวนลาม การใช้อำนาจข่มขู่ การวางตัว การแต่งกายที่เหมาะสม แต่ที่เกิดมากในปัจจุบันตือ การรับงานผิดประเภท แทนที่จะแปลพูดสลับ กลายเป็นพูดพร้อม ปัญหาการถูกเอาเปรียบ ในเรื่องค่าจ้างล่าม ถูกโกง และจากการเป็นนายหน้าของบริษัทหรือคนทำงานล่ามกันเอง
วิธีรับมือในแต่ละอย่าง ล้วนแตกต่างกันทั้งสิ้น ปัญหาบางอย่างแม้แต่ตัวล่ามเองบางทีทนเอา ไม่รู้จะแก้ไขอย่างไร จะพูดอย่างไร (ถ้าไม่มีคนบอก ก็ทนต่อไป) ดังนั้นต้องมีสติ สังเกตสิ่งที่เกิดขึ้น มองออกและใช้วิธีการที่ฉลาดในการรับมือ และดูการแก้ปัญหาของคนอื่น เปิดใจ เปิดหู เปิดตา เรียนรู้วิธีจากล่ามคนอื่น
Q : อยากให้ช่วยเล่าประสบการณ์ทำงานล่ามของอาจารย์ที่ประทับใจมากสุดให้ฟังหน่อยค่ะ
การได้ทำงานล่ามให้กับมหกรรมกีฬาคนพิการนาน 12 ปีติดต่อกัน (จบแล้ว 1990-2002) ..ทำทุกอย่างเพื่อให้ event นี้เกิดขึ้น คุมคนพันกว่าคน ทั้งเด็กพิการและอาสาสมัคร เจ้าหน้าที่ราชการและเอกชน แก้ไขปัญหาที่ไม่เคยคิดว่าจะเกิด จัดการทั้งแบบญี่ปุ่นและแบบไทย สร้างความประทับใจทั้งญี่ปุ่นและไทย คิดหาทางเชื่อมโยง (ได้รับความไว้วางใจและมอบหมายให้ทำโดยการพูดไปก่อนแล้วแปลให้ญี่ปุ่นรู้ว่าทำอะไรไป )
คดีอุลต้าแมน 12 ปี ในญี่ปุ่นและไทย (จบแล้ว 2000-2012) ..แปลให้ทนายและศาล… แปลตรงและถูกต้องโดยไม่ใส่ความคิดใดๆ เป็นกลางและเป็นเครื่องจักรที่ทนแรงกดดันและแปลอย่างเถรตรงที่สุด
เป็นล่ามให้กับการเจรจราระดับประเทศของกรมสรรพกรนาน 20ปี (ตั้งแต่ปี 1986 ..ยังคงดำเนินอยู่) ..แปลเรื่องยากทั้งความคิด โมเดล ศัพท์ วิชาการ การวางตัว ความเป็นล่ามมืออาชีพ..
Q : อาจารย์คิดว่าล่ามมีโอกาสจะตกงาน หางานไม่ได้บ้างไหม?
ตอนเรียน ปี3 (ปี 1984) อาจารย์สอนวิชาเศรษฐศาสตร์แรงงานถามนักศึกษาว่า ในอนาคตเมื่อเอาหุ่นยนต์มาใช้แล้วคนจะตกงานหรือไม่ แรงงานจะเปลี่ยนแปลงไปอย่างไร…. คำตอบเดียวกันกับคำถามที่ว่า มีครื่องมือแปลเข้ามาแล้วล่ามจะตกงานหรือไม่
ล่ามเป็นอาชีพที่เก่าแก่ที่สุดในโลก เพราะมนุษย์เราไม่ได้พูดภาษาเดียวกันในโลกใบนี้ แต่ในคำถามคงหมายถึง ล่ามญี่ปุ่น -ไทย ดังนั้นต้องมาดูว่าอะไรคือปัจจัยในการสร้างอุปสงค์งานล่ามนี้เกิดขึ้น
จะพบว่าเปลี่ยนแปลง และพลิกผัน ตั้งแต่ปี 1986 ลักษณะงานล่ามเปลี่ยนแปลงไปตามลักษณะการลงทุนของวิสาหกิจในประเทศไทย และภูมิภาคนี้ ถ้าไม่เข้าใจจะปรับตัวไม่ทัน (ว่าทักษะใดจำเป็นบ้าง)
อีกด้านคืออุปทาน จำนวนและลักษณะของล่ามที่เกิดขึ้นในตลาดล่าม พบว่ามีการเปลี่ยนเช่นกัน แต่ทั้งหมดนั่นเป็นเบื้องหลังหรือเป็นผลจากการเปลี่ยนแปลงโดยรวมคือมหภาค
อีกด้านหนึ่งต้องมองที่ จุลภาค คือ ล่ามและบริษัทเอง ว่าอะไรคือปัจจัยที่ทำให้ได้งานหรือตกงาน ดังนั้นคำตอบคือ มีโอกาสตกงาน และหางานไม่ได้ ซึ่งสิ่งเหล่านี้เป็นเรื่องปกติในทุกวงการ ไม่ว่าจะเป็นการแสดง หรือ อาชีพอื่นๆ
การที่มีความรู้และเป็นล่ามที่ดี หรือเก่งก็จะมีโอกาสตกงานเช่นกัน ถ้าคุณไม่รู้วิธีการหางาน การรักษาลูกค้า ……แต่ที่ผ่านมาใน 30 ปี สามารถบอกได้เลยว่า ล่ามไทย-ญี่ปุ่น โชคดีกว่าล่ามภาษาอื่นๆ และ ได้รับอานิสงค์มากที่สุดจากการเปลี่ยนแปลงด้านมหภาคในช่วง 30 ปีที่ผ่านมา และในอีก 10 ปี แนวโน้มยังจะดีต่อไปอย่างแน่นอน เพียงแต่ลักษณะและคุณสมบัติของล่ามที่ต้องการจะเปลี่ยนแปลงไป
.
.
คอร์สภาษาญี่ปุ่นขั้นสูง เพื่อการแปลและการเป็นล่ามมืออาชีพ ที่ Jeducation Center
คอร์สเรียนที่อาจารย์บุญชูคิดมาเพื่อฝึกฝนให้ผู้เรียนพัฒนาทักษะ และสามารถทำงานในองค์กรญี่ปุ่นได้อย่างมีประสิทธิภาพ
???? รุ่นที่ 10 เรียนวันเสาร์ ⇢ คลิก ????
เรียนภาษาญี่ปุ่น JEDUCATION CENTER
สาขาสีลม อาคารลิเบอร์ตี้สแควร์
สถานีรถไฟฟ้า BTS ศาลาแดง / MRTสีลม
โทร. 0-2267-7726 ต่อ 111-112
โทรสาร. 0-2631-2040 email : school@jeducation.com
สาขาอโศก อาคารจัสมินซิตี้ (ปาก
สถานีรถไฟฟ้า BTS อโศก /MRT สุขุมวิท
โทร. 0-2665-2969
โทรสาร. 0-2665-2970 email : school@jeducation.com
สอบถามรายละเอียดคอร์สเรียน คลิกเลย >> http://bit.ly/jed-line